واکاوی علت تغییر موضع عربستان در قبال سوریه - وبلاگ وردپرس

به گزارش وبلاگ وردپرس، چرخش ناگهانی عربستان در سیاست خارجی خود در قبال کشور های منطقه همچون سوریه در میان تحولات خاورمیانه جای تامل و آنالیز دارد.

به گزارش گروه بین الملل وبلاگ وردپرس به نقل از پایگاه خبری خلیج الجدید، اقدامات اخیر عربستان سعودی در منطقه نشانگر تغییرات عمده در سیاست خارجی این کشور است. این کشور طی دوره اخیر کوشش نموده تا رویکرد منطقه ای خود و نیز روابط با همسایگانش را مجدداً تنظیم نموده و مورد ارزیابی قرار دهد. این رویکرد عربستان در نشست های اخیر مقامات سعودی با مسئولان دولت سوریه کاملا مشهود است.

همچنین اخیرا اخباری درباره مذاکرات ایران و عربستان سعودی در بغداد با امید از بین رفتن تنش میان دو کشور منتشر شد. این در حالی است که عربستان همیشه ایران را یک تهدید تلقی نموده و این کشور را مانع افزایش نفوذ منطقه ای خود می دانند.

همچنین کاملا واضح است که جمهوری اسلامی ایران و حزب الله لبنان نقش مهمی در نجات دولت سوریه از فروپاشی داشتند و این چرخش ریاض به سمت دمشق جای آنالیز دارد.

طی روز های گذشته دیداری میان مقامات اطلاعاتی سعودی و سوریه در دمشق برگزار گردید و همه منتظر ازسرگیری روابط میان دو طرف هستند. این جلسه از زمان آغاز بحران سوریه در سال 2011 در نوع خود اولین به شمار می رود.

در این زمینه جورجیو کافیرو مدیر اجرایی مؤسسه گلف استایت آنالیتیکس که یک موسسه پژوهشی مستقر در واشنگتن درباره خطرات ژئوپلیتیکی است خاطرنشان کرد که از پیشرفت روابط میان عربستان و سوریه تعجب ننموده است.

وی اضافه کرد، سعودی ها باید در معاملات خود با سوریه عملگرا باشد. کاملا روشن است که دولت سوریه در شرف سقوط نیست و من فکر می کنم عربستان این واقعیت را به خوبی درک نموده و می داند که گزینه ای جز برقراری روابط نزدیک با سوریه ندارد. با وجود امتناع کشور های غربی از تعامل با دولت بشار اسد رئیس جمهوری سوریه می بینیم که کشور های عربی کم کم به سمت احیای روابط با سوریه پیش می فرایند.

کافیرو اضافه کرد، مهم است که بدانیم دولت بشار اسد پیروزی خود را روی زمین ثابت نموده است. عربستان سعودی در حالی که به دنبال نزدیکی با روسیه بوده و مواضع خود را در قبال سوریه اصلاح می نماید، اما همچنان به حمایت از مخالفان سوریه ادامه می دهد که این به معنای آن است که هنوز اقدام عملی از جانب عربستان در تعامل با دمشق دیده نشده است.

از سوی دیگر کارشناسان معتقدند که غیاب دولت های عربی در بحران سوریه و عدم یاری برای نجات این کشور و در عین حال حمایت این کشور ها از تروریسم تکفیری ضد سوریه، این فرصت را برای سایر قدرت های بین المللی و منطقه ای به وجود آورد تا نفوذ خود را در این کشور افزایش دهند؛ بنابراین شاید بتوان تغییر موضع ناگهانی عربستان مقابل سوریه را ضمن استراتژی ریاض برای توقف گسترش نفوذ تهران در سوریه دانست.

در حال حاضر محمد بن سلمان ولیعهد سعودی فکر می نماید که چگونه می تواند متحدان ایران را به سمت خود جلب کند و به همین دلیل به دنبال پیدا کردن مخرج مشترک عربی با طرف هایی همچون جنبش انصارالله در یمن و دولت بشار اسد در سوریه است و میخواهد روابط فرقه ای و عربی را دستاویزی برای کاهش نفوذ ایران در میان کشور های عربی قرار دهد.

همچنین تحلیل گران سیاسی بر این باورند که دلخوری عربستان از دولت جو بایدن رئیس جمهور جدید آمریکا را نمی توان بی تاثیر در تغییر سیاست خارجی عربستان دانست. بر این اساس محمد بن سلمان ممکن است با نزدیک شدن به سوریه در صدد تعمیق روابط با روسیه نیز باشد.

جورجیو کافیرو در این زمینه گفت، نیرو های بشار اسد 60 درصد از مناطق سوریه را تحت کنترل خود دارند و به نظر نمی رسد که اسد بعد از 10 سال درگیری در سوریه قدرت را کنار بگذارد. همچنین با توجه به ویرانی های گسترده ناشی از جنگ در این کشور به نظر می رسد که بازسازی سوریه به مبالغ هنگفتی احتیاج دارد. باید توجه داشته باشیم که سوریه به شدت احتیاج به یاری اقتصادی دارد و به احتمال زیاد از کشور های ثروتمند خلیج فارس یاری خواهد گرفت. بدین ترتیب این مسئله قطعاً یک کارت مهم است که عربستان سعودی می تواند با آن بازی کند.

بشار اسد همچنین می تواند به وسیله ابوظبی و ریاض به طور غیرمستقیم واشنگتن را برای لغو تحریم ها ضد سوریه تحت فشار قرار دهد و به این ترتیب می تواند به بودجه کشور های حاشیه خلیج فارس برای بازسازی سوریه دسترسی پیدا کند.

علاوه بر آن اتحادیه عرب حدود 9 سال قبل عضویت سوریه در این نهاد را به حالت تعلیق درآورد، اما اکنون نشانه هایی از عضویت مجدد سوریه در اتحادیه عرب دیده می گردد.

کشور الجزایر اصرار دارد که سوریه مجدداً در اتحادیه عرب ادغام گردد و امارات متحده عربی به عنوان بخشی از کوشش های خود برای مهار نفوذ ترکیه روابط دیپلماتیک خود را با دولت بشار اسد از سر گرفت. امارات به عنوان هم پیمان عربستان در دسامبر 2019 در کوشش برای از سرگیری روابط با سوریه سفارت خود را در دمشق بازگشایی کرد.

به این ترتیب با وجود همه اختلافات عمیق شاخص ها حاکی از آن است که عربستان در شرایط کنونی به سمت آشتی با دولت سوریه در حال حرکت است.